Langs de politieke presentatie-meetlat: Kees van der Staaij
15 augustus 2012 -
Vrijwel iedere dag mag een politicus iets presenteren of ergens over debatteren. Dus ervaring genoeg. Maar hoe goed of slecht presenteren onze politici en kan het beter? ‘Pieter Frijters’ geeft speciaal voor ManageresOnline.nl zijn mening over de presentatiekracht van Nederlands bekendste politici. Deze keer over Kees van der Staaij.
Wat vindt u van zijn overtuigingskracht?
"De overtuigingskracht van Kees van der Staaij vind ik bijzonder goed wanneer hij een groot publiek toespreekt. Hij blijft contact houden met zijn gehoor door goed de zaal rond te kijken. Er spreekt eerlijkheid en overtuiging vanuit zijn woorden. Hij durft zijn stem hard in te zetten en komt krachtig over.. Hij vertegenwoordigt de Staatkundig Gereformeerde Partij en de Christelijk Gereformeerde kiezer weet hij uitstekend te bereiken. Zo nu en dan spreekt Kees van de Staaij een video in om zijn boodschap via Internet te benadrukken. Hij is dan te aardig en niet resoluut genoeg. Het is duidelijk dat video nog niet helemaal zijn ding is, want daar mist hij nog overtuigingskracht."
Hoe is hij non-verbaal?
"Non-verbaal vind ik Kees van der Staaij sterk. Alles wat hij zegt ondersteunt hij met natuurlijke gebaren. Hij weet in de zaal een goed ‘wij met zijn allen’ gevoel te creëren. Dat doet hij door zijn handen, armen en ogen goed in te zetten. Geen moment brengt hij je aan het twijfelen of het wel eerlijk is wat hij zegt of dat hij met een dubbele tong spreekt. Non-verbaal straalt Kees waardigheid uit."
Wat vindt u van zijn charisma?
"Kees van Staaij heeft een prettige open uitstraling en je kunt moeilijk om hem heen. Alles aan Kees is grijs en er is totaal niets opvallends aan hem. Toch vult Kees de ruimte wanneer hij ergens binnen komt en dat is bijzonder. Charisma laat zich moeilijk analyseren. Het is een gevoel dat iemand teweeg brengt door gewoon aanwezig te zijn. Bij Kees is dat het geval en hij dwingt bij vriend en vijand respect af. Alhoewel ik me moeilijk kan voorstellen dat hij vijanden heeft. Voor Kees geen ander kapsel, een oorbel of een Budha ketting. Hij heeft dat voor zijn aanhang niet nodig."
Hoe authentiek komt Kees over?
"Voor Kees geldt, net als voor Arie Slob, dat hij authentiek is. You see what you get. Kees is een overtuigd Christen en straalt frisheid en blijheid uit. Een goudeerlijke vent bij wie je niet ieder moment op je hoede hoeft te zijn. Zou hij deel van de regering uitmaken dan kun je hem als coalitiepartner vertrouwen."
Wat vindt u van zijn presentatiekracht?
"Kees weet zijn toehoorders in de zaal goed te bereiken. Non-verbaal is hij goed, zijn uitstraling is goed en hij is overtuigend. Hij weet de verbeelding van de luisteraar aan te spreken en dat doet hij bovengemiddeld goed. Hij maakt de indruk van iemand die weet waar hij over praat. Ik vind Kees nog iets te afgewogen en voorzichtig wanneer hij voor een groep staat. Alles mag resoluter.
Kan het dan beter? Ja, zijn presentatiekracht kan nog beter. Hij zet zijn stem stevig in en dat is goed, maar ik mis nog afwisseling in ritme en geluid.
Wanneer ik kritisch naar Kees luister dan hoor ik dat hij van de meeste dingen die hij zegt, onbewust een vraag maakt, door zijn zin hoog te eindigen. Dat is jammer en op dat gebied mist hij iets van zijn presentatiekracht."
Conclusie?
"Kees van der Staaij doet het goed bij zijn achterban. Hij spreekt hun taal, maar dan beter. Er zijn veel niet-Christenen die het eens zijn met een groot deel van het gedachtengoed van de SGP, maar direct afhaken wanneer ze het woord ‘Bijbel’ horen.
Kees van de Staaij zegt bijvoorbeeld: ‘De woningmarkt trekken we uit het slop door starters te steunen. Want zij hebben de hypotheekaftrek harder nodig dan villabewoners… Dat zou een grotere groep mensen aanspreken, dan die hij nu bereikt.
Kees van der Staaij blijft altijd correct en beleefd en veel van zijn collega’s kunnen op dat gebied nog veel van hem leren. Soms wordt misbruik gemaakt van zijn beschaafdheid. Zoals in een interview over minaretten bij Pauw en Witteman. Hij onderbrak een allochtone advocate die toen resoluut aangaf: ‘wilt u me laten uitpraten’. Vervolgens kwam er een spraakwaterval waar niet meer tussen te komen was. Toen Pauw ingreep en het gesprek terug gaf aan Kees van der Staaij werd hij na 30 seconden onderbroken door diezelfde dame die brutaal weer het woord nam. Kees vergat om te zeggen: ‘wilt u me laten uitpraten’.
Kees kan nog meer uit zijn stem halen. Er is gewoon meer afwisseling in tempo en ritme nodig, maar ook in mimiek. Kees klinkt nog te aardig en te vragend.
Hij weet echter bovengemiddeld de verbeelding van de luisteraar aan te spreken, want veel van wat hij zegt komt voort uit zijn visuele perceptie. Dat is een pree. De luisteraar weet hij goed te betrekken bij het onderwerp en geeft hij de kans om naar de film te kijken die hij beschrijft."
